Bài viết sẽ đưa ra những kết quả đã đạt được và một số bài học kinh nghiệm của Chi bộ Khoa Thuế và Hải quan về phát huy năng lực của các Đảng viên trong nghiên cứu khoa học và tư vấn, tuyên truyền chính sách, nhằm thực hiện tốt nhất việc triển khai những chính sách của ngành Tài chính nói chung, những chủ trương của Đảng ủy Học viện Tài chính nói riêng trong thời gian tới.  

Năng lực của Đảng viên trong Chi bộ 

Trong nhiệm kỳ, Chi bộ Khoa có tổng số 15 đảng viên sinh hoạt đảng, trong đó 100% là đảng viên chính thức và 100%  đảng viên có trình độ tiến sĩ trở lên; có 5 đảng viên là PGS,TS (30%); 7 đảng viên ngạch  giảng viên cao cấp (47%), 8 giảng viên ngạch giảng viên chính (53%). Có 2 đảng viên thi đỗ hạng giảng viên cao cấp, 6 đảng viên đỗ hạng giảng viên chính, 2 giảng viên bảo vệ thành công luận án tiến sĩ cấp Học viện, 1 giảng viên được xét tuyển NCS. Chi bộ Khoa Thuế và Hải quan được đánh giá là một trong những chi bộ có độ tuổi và trình độ khá đồng đều. Bên cạnh đó, về trình độ lý luận chính trị, Chi bộ có: 02 đảng viên đạt trình độ cao cấp lý luận; 13 đảng viên đạt trình độ trung cấp lý luận (chuyển đổi) và hiện có 02 đồng chí đang theo học lớp cao cấp lý luận, 04 đồng chí đang học trung cấp lý luận. Đây là một trong những nền tảng quan trọng tạo nên những kết quả đạt được trong NCKH và tư vấn, tuyên truyền chính sách của chi bộ  thời gian qua.

Về thuận lợi

Thứ nhất, Chi bộ Khoa có đội ngũ giảng viên có năng lực cao về chuyên môn, ngoại ngữ, tin học, năng động và sáng tạo, có khả năng hội nhập với khu vực và quốc tế, tâm huyết với nghề nghiệp và với sinh viên; nhiều giảng viên được đào tạo thạc sĩ và tiến sĩ ở nước ngoài, chương trình liên kết nước ngoài, có khả năng ngoại ngữ tốt, đảm nhiệm tốt việc giảng dạy các học phần bằng Tiếng Anh, có bài nghiên cứu đăng tại hội thảo quốc tế, trong các tạp chí chuyên ngành quốc tế.

Thứ hai, Chi bộ Khoa có bề dày kinh nghiệm giảng dạy và nghiên cứu khoa học (độ tuổi nghề trung bình 20 năm), có hệ thống giáo trình, bài giảng gốc và các tài liệu tham khảo các môn học chuyên ngành được biên soạn, tái bản nhiều lần, kế thừa những kiến thức cơ bản và cập nhật kiến thức quản lý tài chính, thuế, hải quan và logistics, chuỗi cung ứng hiện đại, đáp ứng nhu cầu đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao chuyên ngành Thuế, Hải quan và chuyên ngành chất lượng cao Hải quan và Logistics trong tình hình mới.

Thứ ba, trong thời gian qua, các đảng viên trong Chi bộ luôn có lập trường tư tưởng vững vàng, chấp hành tốt mọi chủ trương, đường lối của Đảng và pháp luật của nhà nước, nội quy và quy chế của Học viện. Đảng viên của chi bộ có lối sống lành mạnh, đoàn kết, cởi mở, giữ nghiêm kỷ luật trong đảng. Đây được coi là một trong những lợi thế trong việc phát huy năng lực cá nhân trong NCKH và tư vấn chính sách của chi bộ.

Khó khăn

Một là, khối lượng giảng dạy của 2 bộ môn trong một số thời điểm còn nhiều; một số giảng viên còn bận việc gia đình hoặc tham gia giảng dạy, nghiên cứu với cơ sở bên ngoài Học viện nên việc nghiên cứu và dành thời gian cho các hoạt động chung của chi bộ, trong đó có các hoạt động NCKH theo chủ trương của chi bộ cũng ít nhiều bị ảnh hưởng.

Hai là, toàn bộ cấp ủy là cán bộ kiêm nhiệm, chưa được đào tạo bài bản, do đó có khó khăn trong phương pháp lãnh đạo, chỉ đạo đối với công tác Đảng nói chung, công tác NCKH nói riêng.

Ba là, trong thời gian qua có khá nhiều nghị quyết, nhiều biện pháp, chính sách và phương pháp quản lý mới nên trong công tác triển khai còn nhiều bỡ ngỡ và vướng mắc, không chỉ trong các công tác của Đảng mà còn trong các hoạt động liên quan đến NCKH và chuyên môn khác.

Những kết quả đạt được

Trong thời gian qua, Chi bộ đã làm rất tốt công tác lãnh đạo, định hướng đúng đắn hoạt động NCKH của giáo viên trong khoa; từ việc xây dựng chủ đề hội thảo giáo viên hàng năm, rà soát chuẩn hoá tên các đề tài đăng ký các cấp, khuyến khích giáo viên trẻ tham gia NCKH và học tập bồi dưỡng, với kết quả đạt được khá ấn tượng như sau:

Bảng 1: Kết quả công tác chỉ đạo NCKH của chi bộ Khoa Thuế và Hải quan

Nguồn: Chi bộ Khoa Thuế và Hải quan

Nhiều đảng viên của Chi bộ là thành viên chủ chốt trong tổ chức các cuộc Hội thảo khoa học quốc tế do Học viện Tài chính tổ chức. Đáng chú ý là các cuộc hội thảo: Hội thảo khoa học quốc tế (ICYREB): Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo quốc gia - Startup and Innovation Nation tại Học viện Tài chinh năm 2018; Hội thảo Nghiên cứu Tài chính Kế toán Quốc tế (IFARC) Tài chính và  Kế toán tại cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư tại Học viện Tài chính năm 2019; Phát triển kinh tế và quản lý kinh doanh bền vững trong bối cảnh toàn cầu hóa ( SEDBM) năm 2018 và 2019 tại Học viện Tài chính; Hội thảo khoa học quốc tế dành cho các nhà khoa học trẻ trong lĩnh vực kinh tế và kinh doanh năm ( ICYREB) 2019 tại Huế.

Ngoài ra, một số đảng viên tham gia hội thảo quốc tế tại Nhật Bản, Thái Lan, Cộng hòa Pháp và các cuộc Hội thảo quốc tế do các trường đại học trong nước tổ chức. Tất cả đảng viên đều hoàn thành vượt định mức giờ NCKH theo quy định, được Học viện khen thưởng.

 Bên cạnh công tác chỉ đạo NCKH, Chi bộ đã rất quan tâm, chỉ đạo đến vấn đề tư vấn, tuyên truyền pháp luật, chính sách của Nhà nước trong lĩnh vực Thuế và Hải quan. Nhiều đảng viên trong chi bộ đã tham gia vào góp ý cho quá trình soạn thảo các Luật, Nghị định, Thông tư, đề án trong lĩnh vực Thuế, Hải quan và tài chính giáo dục (Luật Quản lý thuế sửa đổi, Luật giáo dục đại học sửa đổi, Luật thuế thu nhập cá nhân sửa đổi….). Bên cạnh đó, công tác tuyên truyền chủ trương, chính sách, pháp luật trong lĩnh vực Thuế và Hải quan cũng được chú trọng đặc biệt. Cụ thể, Chi bộ đã chỉ đạo Khoa phối hợp với Tổng cục Thuế, Tổng cục Hải quan và các Cục Thuế, Cục Hải quan địa phương tổ chức được nhiều lớp cập nhật văn bản pháp lý mới cho công chức thuế, công chức hải quan và cộng đồng doanh nghiệp xuất nhập khẩu. Một số Đảng viên đã tham gia thường xuyên và tích cực các buổi phỏng vấn và trả lời chính sách trên các đài truyền hình trung ương và Hà Nội…

Chi bộ đã chỉ đạo triển khai các hoạt động nhằm gắn kết công tác chuyên môn giữa các bộ môn như: chỉ đạo lựa chọn các chủ đề hội thảo phù hợp, chỉ đạo tổ chức thành công các cuộc hội thảo khoa học trong giáo viên gắn với các vấn đề được Bộ Tài chính và xã hội quan tâm trong lĩnh vực Thuế và Hải quan. Kết quả của các hoạt động trên được ghi nhận là tích cực, hiệu quả qua đó góp phần tăng cường năng lực NCKH, tư vấn, tuyên truyền chính sách, pháp luật và tinh thần đoàn kết trong Khoa.

Ngoài việc lãnh đạo, phát huy năng lực của các Đảng viên trong chi bộ về nghiên cứu khoa học và tư vấn, tuyên truyền chính sách, chi bộ còn có những vai trò nhất định trong việc lãnh đạo phong trào học tập, NCKH của sinh viên trong khoa thông qua BCN khoa và BCH LCD, với kết quả cụ thể như sau:

- Về hoạt động nghiên cứu khoa học của sinh viên: Đã chỉ đạo tổ chức được 03 Festival cấp trường (Featival Thuế (2018), Festival Hải quan (2019) và Festival tìm kiếm tài năng trẻ logistics 2019) với sự đổi mới thường xuyên về nội dung và cách tổ chức, đã thu hút sự chú ý của nhiều sinh viên và dư luận trong và ngoài trường; hướng dẫn sinh viên thực hiện các công trình dự thi NCKH với sự tăng trưởng cả về số lượng và chất lượng. Trong nhiệm kỳ 2017-2020, giáo viên của Khoa đã hướng dẫn 12 công trình NCKH sinh viên dự thi cấp Học viện và cấp Bộ. Có 02 công trình được Học viện lựa chọn để dự thi cấp Bộ, trong đó có 01 công trình đạt giải ba. Chỉ đạo tổ chức nhiều buổi tọa đàm về phương pháp học tập và NCKH cho tân sinh viên CQ56 và CQ57.

- Chi bộ đã chỉ đạo tăng cường tổ chức các buổi tọa đàm, giao lưu nghề nghiệp với các tổ chức xã hội nghề nghiệp, các đơn vị thực tế. Đặc biệt trong nhiệm kỳ vừa qua, Chi bộ đã chỉ đạo Khoa và các bộ môn chuyên ngành lập kế hoạch và tổ chức đưa sinh viên chuyên ngành năm cuối, sinh viên lớp chất lượng cao đi thăm quan khảo sát thực tế trong quá trình học tập các môn học nghiệp vụ như: đi thăm quan Tổng công ty Cảng Cái Lân, Tổng công ty Hàng không Việt Nam, Cục Hải quan Quảng Ninh, Cục Hải quan Hải Phòng, Cục Thuế Thái Nguyên, Cục Thuế Ninh Bình...

- Trong nhiệm kỳ qua, chi bộ cũng đã tiếp tục chỉ đạo việc thực hiện hiệu quả các nội dung về phối hợp NCKH, tuyên truyền, tư vấn chính sách…trong Bản ghi nhớ hợp tác với Tổng cục Hải quan, Tổng cục Thuế, với các doanh nghiệp xuất nhập khẩu, doanh nghiệp tư vấn thuế và cũng tiếp tục phát triển hợp tác, ký kết bản ghi nhớ hợp tác mới với các hiệp hội, doanh nghiệp thuế, doanh nghiệp xuất nhập khẩu như Hiệp hội doanh nghiệp dịch vụ Logistics Việt Nam (VLA), Ban đào tạo của Phòng thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI). Khoa tiếp tục phát triển và mở rộng dịch vụ đào tạo, tư vấn trong lĩnh vực thuế, hải quan như mở nhiều lớp khai nghiệp vụ khai Hải quan, lớp bồi dưỡng nghiệp vụ cho công chức thuộc Tổng cục hải quan, các Cục Hải quan địa phương. 

Những kinh nghiệm và giải pháp

Thứ nhất, Chi bộ luôn đặt công tác chính trị, tư tưởng và xây dựng đảng lên hàng đầu nhằm nâng cao tư tưởng, chính trị, đạo đức, phong cách của các đảng viên, chống tự diễn biến tự chuyển hóa nhằm phát triển đảng viên vừa Hồng vừa Chuyên. Bên cạnh đó, Chi bộ luôn đặt ra nhiệm vụ chính trị về giảng dạy và NCKH cho các đảng viên, gắn giảng dạy với NCKH, ứng dựng và truyền tải kết quả nghiên cứu vào giảng dạy trong tất cả các cuộc họp chi bộ, coi đây là nhiệm vụ chính trị hàng đầu đối với đảng viên. Với định hướng nhất quán và quyết liệt nêu trên, tinh thần nghiên cứu khoa học của các Đảng viên luôn được khuyến khích và hun đúc, phát triển.

Thứ hai, Chi bộ khoa đã có những biện pháp chỉ đạo phối kết hợp với Ban chủ nhiệm khoa, hai bộ môn chuyên ngành trong việc kết nối với Tổng cục Hải quan, Tổng cục Thuế, Tạp chí Thuế, Vụ nghiệp vụ chuyên ngành của Bộ Tài chính, các phòng nghiên cứu của Viện Chiến lược và chính sách tài chính, Viện Kinh tế - Tài chính, Văn phòng thương mại và công nghiệp Việt Nam, Hiệp hội các doanh nghiệp dịch vụ Logistics Việt Nam (VLA) trong việc tổ chức các cuộc hội thảo khoa học, thông tin chuyên đề và tổ chức các công việc khác về NCKH.

Thứ ba, Chi bộ thường xuyên có các biện pháp tăng cường vai trò tổ chức, điều hành, đôn đốc, của BCN Khoa và các Bộ môn trong hoạt động nghiên cứu khoa học; tổ chức các công việc về NCKH mang tính tập thể để thu hút đông đảo giáo viên tham gia (hội thảo, đề tài tập thể, biên soạn tài liệu...). Chỉ đạo thành lập các nhóm nghiên cứu khoa học để tham gia các HTKH quốc tế và tiến tới công bố quốc tế đối với các sản phẩm NCKH. Tăng cường viết các bài hội thảo khoa học cấp quốc tế, bài nghiên cứu đăng trên tạp chí quốc tế trong danh mục Scopus và ISI, Tạp chí chuyên ngành bằng tiếng anh, khuyến khích đảng viên có bài đăng và tham dự hội thảo quốc tế tổ chức tại nước ngoài.

Thứ tư, Chi bộ có những định hướng và chỉ đạo việc thực hiện và mở rộng xã hội hóa nghiên cứu khoa học, tăng cường hoạt động trao đổi thông tin, phối hợp nghiên cứu, mở rộng phạm vi nghiên cứu các đề tài khoa học với các Bộ, Ngành, địa phương trong cả nước…

Thứ năm, Chi bộ chỉ đạo  tổ chức tốt hội thảo khoa học trong giáo viên và sinh viên; tổ chức tốt việc dự thi công trình nghiên cứu khoa học sinh viên, công trình nghiên cứu kinh tế bằng phương pháp định lượng, khuyến khích giảng viên hướng dẫn sinh viên viết luận văn bằng tiếng Anh, có chế độ khen thưởng cho những sinh viên có thành tích xuất sắc trong NCKH.

Với những chủ trương và hướng đi đúng đắn nêu trên, cùng với sự chỉ đạo của Đảng ủy Học viện Tài chính, Chi bộ Khoa Thuế và Hải quan hy vọng sẽ phát huy tốt hơn nữa năng lực của các Đảng viên trong chi bộ nhằm đạt được những kết quả tốt đẹp trong nghiên cứu khoa học và khẳng định được vị trí là một trong những đơn vị tư vấn, tuyên truyền chính sách hàng đầu của Bộ Tài chính, nhằm đưa những chính sách về Thuế và Hải quan đến được với mọi doanh nghiệp, người dân một cách đúng đắn nhất và việc quản lý Nhà nước trong lĩnh vực Thuế và Hải quan trở nên ngày càng hiệu quả hơn, góp phần vào sự phát triển của đất nước trong thời đại mới.

Một số hình ảnh

Hội thảo khoa học giáo viên năm 2019 Khoa Thuế và Hải quan

Hội thảo khoa học sinh viên Khoa Thuế và Hải quan năm 2019

PGS.TS Lê Xuân Trường, Trưởng Khoa Thuế và Hải quan, trả lời phỏng vấn báo Infonet.vn về chính sách thuế thu nhập cá nhân

(Link bài phỏng vấn https://infonet.vn/cpi-chua-tang-20-chua-can-dieu-chinh-thue-thu-nhap-ca-nhan-post311146.info)

TS.Vũ Duy Nguyên cùng đoàn Học viện Tài chính dự Hội thảo quốc tế Á Âu lần 24 tại Bangkok-Thái Lan  năm 2018

PGS.TS. Lý Phương Duyên trình bày bài nghiên cứu tại Hộ thảo quốc tế, Nhật Bản năm 2018