GIỚI THIỆU VỀ BỘ MÔN VÀ CHUYÊN NGÀNH TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP- HỌC VIỆN TÀI CHÍNH
I. BỘ MÔN TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP - TRUYỀN THỐNG, HIỆN ĐẠI VÀ CHUYÊN NGHIỆP
Bộ môn tài chính doanh nghiệp tiền thân là Bộ môn Tài vụ ra đời vào năm 1963. Sau nhiều lần sáp nhập, chia tách, đến tháng 9/1995, Bộ môn chính thức được mang tên: Bộ môn Tài chính doanh nghiệp – mở ra một trang mới trong lịch sử của Bộ môn và từ đó liên tục phát triển cho đến ngày hôm nay.
Về đào tạo: Bộ môn đảm nhiệm các môn học Tài chính doanh nghiệp; Tài chính doanh nghiệp thực hành; Tài chính doanh nghiệp bằng Tiếng anh; Tài chính tập đoàn kinh tế; Quản trị tài chính doanh nghiệp với các cấp đào tạo: Cử nhân; thạc sỹ; tiến sỹ. Tính đến nay, Bộ môn đã:
+ Tham gia đào tạo trên 15.500 sinh viên chuyên ngành Tài chính doanh nghiệp; trên 10.000 kế toán trưởng và kiểm toán viên; trên 9.000 giám đốc các doanh nghiệp, trên 8.000 Thạc sĩ và hơn 150 Tiến sĩ cho ngành tài chính và cho đất nước.
+ Tham gia đào tạo bồi dưỡng lực lượng cán bộ tài chính cho hai nước bạn Lào và Campuchia.
Về nghiên cứu khoa học:
Bộ môn Tài chính doanh nghiệp thường xuyên chú trọng đến công tác xây dựng và hoàn thiện hệ thống giáo trình, giáo khoa, bài giảng; thực hiện các đề tài NCKH các cấp để phục vụ cho việc giảng dạy của Học viện Tài chính và phục vụ cho việc hoạch định chính sách tài chính của Bộ Tài chính. Cụ thể:
+ Bộ môn đã chủ trì, tham gia biên soạn gần 40 giáo trình, sách bài tập và sách chuyên khảo, tham khảo có chất lượng cao phục vụ cho việc giảng dạy; 08 đề tài cấp Nhà nước, 23 đề tài cấp Bộ và hàng trăm đề tài cấp Học viện, cấp Khoa, đã viết được hàng trăm bài báo khoa học được đăng tải trên các hội thảo quốc tế, Tạp chí khoa học chuyên ngành trong và ngoài Học viện. Nhiều bài báo có chất lượng cao và được trao giải best paper tại các Hội thảo Quốc tế. Giảng viên bộ môn tham gia vào ban biên tập, ban tổ chức, chủ tọa trong hầu hết các hội thảo khoa học quốc tế do Học viên tổ chức hoặc đồng tổ chức. Đặc biệt tính đến nay bộ môn có 09 bài báo đăng trên tạp chí quốc tế có uy tín.
Nhằm gắn kết giữa lý luận và thực tiễn, Bộ môn đã tổ chức các chương trình đi thực tế dành cho các giảng viên: thăm quan, khảo sát về công tác quản trị tài chính tại Công ty TNHH Thiết bị Gia Hưng, cử giảng viên xuống học hỏi, nắm bắt thực tế tại Tổng Công ty đầu tư và phát triển Nhà Hà Nội… ngoài ra, Giáo viên bộ môn tham gia vào nhiều Hội đồng chấm Luận án Tiến sĩ, Luận văn Cao học của các cơ sở đào tạo trong và ngoài học viện.
Hàng năm, Bộ môn đều tổ chức buổi gặp mặt các NCS đang sinh hoạt chuyên môn tại bộ môn; trao đổi khoa học định hướng cho NCS hoàn thành đúng tiến độ nghiên cứu.
Bên cạnh đó, giáo viên Bộ môn tham gia hướng dẫn SV NCKH đạt được nhiều thành tích cao: Cấp Bộ giáo dục; Eureka toàn quốc; Hội thi Khoa học sinh viên toàn quốc Olympic kinh tế lượng và ứng dụng.
Mặt khác, Bộ môn còn tham gia cố vấn về nội dung, về cách thức tổ chức cho cuộc thi Giám đốc tài chính tương lai – CFO.- một sân chơi trí tuệ cao về chuyên môn quản trị tài chính doanh nghiệp dành cho sinh viên hàng năm,
Ngoài ra, Bộ môn cũng chủ động đưa sinh viên các lớp chất lượng cao đi thực tế môn học tại: Tổng công ty 319, CTCP kim khí Hà Nội, công ty ABB Việt Nam, công ty KPMG Việt Nam, công ty IBM Việt Nam, Tập đoàn An Phát, công ty Honda Việt Nam…
Về các hoạt động phong trào
Trong suốt thời gian qua, Bộ môn luôn gương mẫu đi đầu trong việc hưởng ứng và tham gia các phong trào của Khoa và Học viện phát động. Giáo viên của Bộ môn luôn là nòng cốt trong cấp ủy, công đoàn và Liên chi đoàn của Khoa; khởi xướng và tham gia tích cực vào các hoạt động phong trào văn hoá, thể thao, thiện nguyện.
Đặc biệt nhằm góp phần đào tạo, bồi dưỡng nhân tài chuyên ngành Tài chính doanh nghiệp. Tháng 12 năm 2020, bộ môn đã thành lập quỹ “Kết nối trái tim” với số huy động ban đầu là 220 triệu đồng. Quỹ “Kết nối trái tim” hỗ trợ, động viên khuyến khích sinh viên TCDN trong học tập, nghiên cứu khoa học, rèn luyện và tham gia hoạt động xã hội.
Nhằm phát huy truyền thống, Bộ môn TCDN cũng thường xuyên tổ chức các buổi gặp mặt các thế hệ giảng viên. Qua đó, giúp cho các thế hệ tiếp nối có thêm động lực phấn đấu vươn lên trong giảng dạy, nghiên cứu khoa học, tự học tập bồi dưỡng đáp ứng yêu cầu mới và xứng tầm với sự nghiệp đào tạo của Học viện và của đất nước.
Về thành tích thi đua
Bộ môn Tài chính doanh nghiệp đã đóng góp một phần không nhỏ vào sự nghiệp đào tạo của Học viện Tài chính cũng như sự nghiệp đào tạo cán bộ tài chính cho ngành và cho đất nước và đã đạt được:
- 2 lần được tặng thưởng Huân chương lao động Hạng Ba vào các năm 2004 và 2020; Bằng khen của thủ tướng Chính Phủ, Bằng khen của Bộ Tài chính, Bằng khen của Bộ Giáo dục và Đào tạo
- Nhiều Thầy, Cô giáo đã được tặng Huân chương lao động Hạng Nhì, Hạng Ba; bằng khen của Thủ tướng chính phủ, Bằng khen Bộ trưởng Bộ Tài chính, Chiến sỹ thi đua ngành tài chính, Giáo viên giỏi nghiệp vụ sư phạm toàn quốc, và các danh hiệu nhà giáo nhân dân; nhà giáo ưu tú
Hiện nay, Bộ môn TCDN là một trong những Bộ môn nghiệp vụ chuyên ngành lớn của Học viện Tài chính với lực lượng giáo viên đông đảo gồm 20 giảng viên cơ hữu và 05 giảng viên kiêm môn kiêm chức, thỉnh giảng. Trong số 20 giảng viên cơ hữu gồm:
+ 05 Phó giáo sư, 16 tiến sỹ kinh tế, 04 thạc sỹ kinh tế và đang làm NCS, 05 Giảng viên cao cấp, 09 giảng viên chính.
+ Có 8 giảng viên được đào tạo ở nước ngoài với trình độ ngoại ngữ cao và hiện có 10 giáo viên tham gia giảng dạy môn học Tài chính doanh nghiệp bằng Tiếng Anh tại Học viện Tài chính.
II. CHUYÊN NGÀNH TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP - TRIỂN VỌNG NGHỀ NGHIỆP RỘNG MỞ TRONG BỐI CẢNH HỘI NHẬP
*Sự cần thiết của chuyên ngành TCDN
Chuyên ngành Tài chính doanh nghiệp là chuyên ngành thuộc ngành Tài chính - Ngân hàng. Sự ra đời của chuyên ngành gắn với sự hình thành, phát triển của Trường Đại học Tài chính - Kế toán Hà Nội (nay là Học viện Tài chính) và xuất phát từ đòi hỏi của công tác quản lý tài chính trong các doanh nghiệp.
Theo cách hiểu đơn giản nhất, có thể hình dung: để hình thành và đi vào hoạt động, mỗi doanh nghiệp cần phải có một lượng tiền tệ nhất định để xây dựng nhà xưởng, mua sắm máy móc, thiết bị, dự trữ nguyên vật liệu,.. nhằm đáp ứng quá trình hoạt động sản xuất kinh doanh. Khi đó, hàng loạt các câu hỏi sẽ được đặt ra như: doanh nghiệp cần bao nhiêu tiền để đầu tư vào các máy móc, thiết bị và vật tư kể trên? Số tiền đó được huy động từ đâu và bằng cách nào? Số tiền đó sẽ được đầu tư và sử dụng như thế nào? Lợi nhuận thu được từ hoạt động sản xuất kinh doanh sẽ được phân phối như thế nào? v.v. Cùng với sự phát triển của thị trường tài chính, sự phát triển đa dạng các mối quan hệ tài chính, sẽ nảy sinh nhiều câu hỏi khác liên quan đến quá trình tạo lập và sử dụng quỹ tiền tệ của doanh nghiệp. Chuyên ngành Tài chính doanh nghiệp chính là chuyên ngành sẽ đào tạo ra nguồn nhân lực tài chính - các cán bộ làm công tác quản trị tài chính trong các doanh nghiệp, để giúp các doanh nghiệp giải quyết các câu hỏi đặt ra kể trên.
Những sinh viên của chuyên ngành Tài chính doanh nghiệp sau khi tốt nghiệp sẽ trở thành một nhà quản trị tài chính trong doanh nghiệp, hoặc cao hơn là một giám đốc tài chính doanh nghiệp (CFO- Chief Financial Officer). Giám đốc tài chính (CFO) có thể được hiểu như người đứng đầu bộ máy quản lý tài chính của doanh nghiệp, là người chịu trách nhiệm trước Tổng Giám đốc về tổ chức công tác quản lý tài chính trong doanh nghiệp. Công việc của một CFO có thể được gói gọn lại trong việc chịu trách nhiệm đưa ra ba quyết định tài chính chủ yếu và tổ chức thực hiện các quyết định tài chính của doanh nghiệp, đó là: Quyết định đầu tư vốn; Quyết định huy động vốn và Quyết định phân phối lợi nhuận. Mục tiêu chung để đưa ra các quyết định tài chính nêu trên có thể tóm lược trong một cụm từ đó là “Tối đa hóa giá trị”, nghĩa là các quyết định đầu tư, quyết định huy động vốn, quyết định phân phối lợi nhuận phải dẫn đến kết quả là làm gia tăng giá trị tối đa phần vốn đầu tư của chủ sở hữu doanh nghiệp.
Để thực hiện được chức năng và nhiệm vụ đó, giám đốc tài chính là người phải tổ chức bộ máy quản lý tài chính, tiến hành các công việc nghiên cứu, phân tích và xử lý các các vấn đề thuộc lĩnh vực tài chính trong doanh nghiệp. Giám đốc tài chính cũng là người phải xây dựng các kế hoạch tài chính như kế hoạch về nhu cầu vốn, kế hoạch huy động vốn và kế hoạch khai thác, sử dụng vốn sao cho tiết kiệm và có hiệu quả; định hướng phân phối lợi nhuận đảm bảo hài hòa lợi ích; thực hiện dự báo rủi ro và tổ chức quản trị rủi ro tài chính trong quá trình doanh nghiệp của mình hoạt động. Ngoài ra, Giám đốc tài chính còn phải kiểm soát việc sử dụng tài sản trong công ty, tránh xảy ra tình trạng thất thoát, lãng phí và không đúng mục đích…
Tóm lại, chuyên ngành Tài chính doanh nghiệp là chuyên ngành đào tạo sinh viên để trở thành nhà quản trị tài chính và cao hơn là giám đốc tài chính trong doanh nghiệp.
Doanh nghiệp- nơi hội tụ và tỏa sáng của sinh viên chuyên ngành TCDN
Từ năm 2016, để đáp ứng nhu cầu về nguồn nhân lực vừa có kiến thức chuyên môn tốt, vừa có năng lực tiếng Anh và kỹ năng làm việc tốt , Học viện Tài chính đã đào tạo chương trình chất lượng cao chuyên ngành Tài chính doanh nghiệp. Với nhiều môn học được giảng dạy bằng tiếng Anh với phương pháp giảng dạy hiện đại, lấy người học làm trung tâm và tích cực áp dụng mô hình thực tiễn vào học tập; thảo luận nhóm; thuyết trình; làm seminar thực hiện các bài tập hình huống, tham quan thực tế tại các doanh nghiệp, tham quan học tập tại nước ngoài study tour...,
Có thể thấy, chương trình chất lượng cao chuyên ngành tài chính doanh nghiệp mang lại những ưu việt sau:
- Chương trình đào tạo ưu việt, kết hợp định hướng các chứng chỉ quốc tế
Chương trình đào tạo CLC được thiết kế để bảo đảm sinh viên CTCLC có kiến thức chuyên môn cao, Giảng viên và trợ giảng CTCLC đáp ứng đầy đủ các tiêu chuẩn được quy định ở Điều 6 của Thông tư 23/2014/TT-BGDĐT. Sinh viên được đào tạo chuyên sâu về nghiệp vụ bởi giảng viên trình độ tiến sĩ trở lên hoặc được đào tạo ở nước ngoài. Ngoài các môn học về chuyên ngành Tài chính doanh nghiệp, sinh viên CTCLC còn được tham gia các buổi seminar, kỹ năng mềm cần thiết cho cán bộ làm công tác Tài chính. Sinh viên có cơ hội nhận bằng cử nhân Kế toán ứng dụng của Trường Đại học Oxford Brookes
và Chứng chỉ Diploma nâng cao về Kế toán và Kinh doanh của ACCA
- Hơn 60% chương trình học bằng Tiếng Anh, chuẩn đầu ra Tiếng Anh B2 Khung CERF, tin học thành thạo
Sinh viên chương trình CLC chuyên ngành TCDN trong khối lượng kiến thức ngành và chuyên ngành có hơn 60% chương trình học bằng tiếng Anh nên sinh viên tốt nghiệp CTCLC phải đạt chuẩn đầu ra về trình độ ngoại ngữ đạt bậc 4/6 theo khung năng lực ngoại ngữ 6 bậc dùng cho Việt Nam hoặc tương đương. Bên cạnh đó, sinh viên có kỹ năng tin học tốt, sử dụng thành thạo các phần mềm có liên quan để phục vụ cho quá trình tác nghiệp chuyên môn điều này giúp sinh viên tăng tính cạnh tranh trong môi trường toàn cầu hoá.
- Sinh viên được học tập thực tế tại các doanh nghiệp, được cung cấp kỹ năng việc làm
Sinh viên CTCLC được tổ chức tham gia các buổi nói chuyện chuyên đề, hội thảo khoa học và đi thực tế tại doanh nghiệp để sinh viên có thể tiếp xúc với các vấn đề thực tiễn và do đó có kiến thức toàn diện hơn. Điều này cũng góp phần tăng cường năng lực thích nghi với môi trường làm việc thực tế sau tốt nghiệp của sinh viên
- Sinh viên có năng lực dẫn dắt, chủ trì, làm việc theo nhóm vượt trội.
Với số lượng sinh viên hạn chế, CTCLC được giảng dạy và học tập theo hướng tăng cường năng lực làm việc nhóm và phát triển khả năng lãnh đạo của sinh viên. Sinh viên CTCLC thường xuyên phải làm việc theo nhóm, thuyết trình và tự chủ trì các buổi thảo luận trên lớp. Ngoài ra, sinh viên còn được tham gia vào các nhóm nghiên cứu viết đề tài hoặc bài báo khoa học, tham gia các khoá học để xây dựng và nâng cao kỹ năng quản lý, lãnh đạo và đàm phán qua các học phần tương ứng.
- Cơ sở vật chất đạt tiêu chuẩn quốc tế dành riêng cho sinh viên Chất lượng cao
Phòng học của sinh viên Chất lượng cao được thiết kế với tiêu chuẩn riêng, hiện đại và tiện nghi. Có đủ các phương tiện như: bảng thông minh, máy chiếu, full wifi, bàn ghế hiện đại, điều hoà hai chiều, loa âm trần… trong phòng học nhằm phục vụ tốt nhất cho việc học tập, nghiên cứu của sinh viên…Ngoài ra, cũng như các sinh viên khác sinh viên chương trình CLC còn được sử dụng hệ thống thư viện hiện đại, phong phú chủng loại giáo trình, sách chuyên ngành; chuyên khảo và các lĩnh vực văn hóa, lịch sử, kỹ năng mềm... phục vụ đa dạng nhu cầu của người đọc. Bạn đọc được chọn và mượn sách trực tuyến. Đến thư viện không chỉ để mượn và đọc sách mà còn là nơi yên tĩnh, phù hợp với việc ôn tập, học tập, trao đổi của sinh viên, học viên theo các quy mô phòng đọc chung, phòng học nhóm và phòng đọc ngoại ngữ với màn hình TV 60 inch. Sân học và bể bơi đảm bảo tiêu chuẩn. Hội trường 700 được trang hệ thống âm thanh và màn hình LED hiện đại (độ hiển thị 4k, đảm bảo cho các hoạt động tập trung lớn với số lượng 700 chỗ ngồi. Phần mềm quản lý tổng thể hoạt động đào tạo của Học viện được xây dựng đồng bộ từ năm 2016, đáp ứng tốt nhất các yêu cầu quản lý, điều hành của lãnh đạo Học viện cũng như cung cấp thông tin, dịch vụ công trực tuyến đầy đủ, thuận tiện cho người học. Hệ thống camera giám sát khắp các giảng đường nhằm nâng cao chất lượng dạy và học của giảng viên, sinh viên Học viện với hơn 150 camera 360 độ. Đảm bảo an ninh, an toàn và chất lượng học tập, giảng dạy. Học viện đã đưa vào vận hành, quản lý phòng studio hiện đại, chuyên nghiệp phục vụ công tác truyền thông, tuyển sinh, giảng dạy của Học viện nói riêng và công tác quan hệ đối ngoại nói chung…. Có thể nói cơ sở vật chất của Học viện hoàn toàn đáp ứng tốt nhu cầu của sinh viên và giảng viên, góp phần nâng cao chất lượng học tập, giảng dạy và nghiên cứu
- Cơ hội nhận được 3 văn bằng:
+ Bằng cử nhân chính quy chất lượng cao của Học viện Tài chính
+ Bằng cử nhân Kế toán ứng dụng của Trường Đại học Oxford Brookes
+ Chứng chỉ Diploma nâng cao về Kế toán và Kinh doanh của ACCA
* Mục tiêu đào tạo chuyên ngành Tài chính doanh nghiệp
Mục tiêu đào tạo của chuyên ngành Tài chính doanh nghiệp không chỉ là những Cử nhân có kiến thức cơ bản về Tài chính doanh nghiệp, mà còn phải có kiến thức chuyên sâu, khả năng ứng dụng một cách sáng tạo về công tác quản trị tài chính trong doanh nghiệp. Sinh viên tốt nghiệp chuyên ngành tài chính doanh nghiệp khi ra trường sẽ có những khả năng và kỹ năng sau:
- Có khả năng phân tích, đánh giá các quy luật kinh tế, các mối quan hệ tài chính, tư vấn cho doanh nghiệp trong việc lựa chọn và đưa ra các quyết định tài chính có hiệu quả;
- Có khả năng nhận diện rủi ro, nhận diện các nhân tố ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp; nhận diện được đặc điểm riêng của từng doanh nghiệp;
- Có khả năng thiết lập hệ thống quản trị rủi ro tài chính, quản trị dòng tiền, dự báo tài chính cho doanh nghiệp, xây dựng cơ chế quản lý tài chính, ngoài ra còn có thể định giá tài sản, định giá doanh nghiệp;
- Có đạo đức nghề nghiệp, hiểu biết và tôn trọng pháp luật; có khả năng tư duy khoa học và làm việc độc lập, làm việc nhóm;
- Biết sử dụng thành thạo các phương tiện và phần mềm hỗ trợ để phân tích tài chính doanh nghiệp, lập kế hoạch tài chính, lập và thẩm định dự án đầu tư. Ngoài ra, sinh viên có khả năng sử dụng tiếng Anh để làm việc trong môi trường hội nhập quốc tế, sử dụng các tài liệu nước ngoài để phục vụ cho việc phân tích và tư vấn tài chính doanh nghiệp, nhất là các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài tại Việt Nam.
- Có kỹ năng hoạch định, kỹ năng tổ chức điều hành, kỹ năng phân tích và giải quyết các vấn đề liên quan đến chuyên ngành.
- Có kỹ năng làm việc nhóm, lắng nghe, phản biện; kỹ năng trình bày và giao tiếp; kỹ năng tự học và tự nghiên cứu trong lĩnh vực chuyên ngành; kỹ năng ngoại ngữ và kỹ năng tin học.
- Có kỹ năng phát hiện, xử lý các vấn đề liên quan đến lĩnh vực tài chính doanh nghiệp;
- Có kỹ năng đánh giá, phản biện các vấn đề chuyên môn liên quan đến lĩnh vực tài chính doanh nghiệp;
- Có kỹ năng tham mưu, tư vấn chuyên môn liên quan đến lĩnh vực tài chính doanh nghiệp;
- Có kỹ năng khởi nghiệp và tạo việc làm cho người khác.
* Về chuẩn đầu ra của chương trình đào tạo chuyên ngành TCDN
Sinh viên được đào tạo chuyên ngành Tài chính doanh nghiệp, sau khi tốt nghiệp ra trường sẽ đạt được chuẩn đầu ra về kiến thức chuyên môn như sau:
- Về kiến thức giáo dục đại cương:
+ Vận dụng được các nguyên lý cơ bản của Chủ nghĩa Mác Lênin, đường lối cách mạng của Đảng Cộng sản Việt Nam, Tư tưởng Hồ Chí Minh và chủ chương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước vào nghề nghiệp cuộc sống
+ Nắm vững những kiến thức cơ bản về Khoa học tự nhiên, Khoa học xã hội và nhân văn để ứng dụng nghiên cứu, giải quyết các vấn đề của tổ chức.
+ Nhận thức được thế giới quan, nhân sinh quan đúng đắn, đánh giá được các hiện tượng một các logic và tích cực.
+ Nắm vững những nội dung cơ bản về công tác quốc phòng – an ninh của Việt Nam trong điều kiện lịch sử cụ thể của đất nước.
+ Vận dụng được một số kiến thức cơ bản về thể dục thể thao rèn luyện sức khỏe
- Về kiến thức cơ sở khối ngành
+ Giúp cho sinh viên nắm bắt được những nội dung lý thuyết cơ bản của nguyên lý kinh tế học, các vấn đề chính sách liên quan đến hoạt động của từng thị trường trong việc ra quyết định của các chủ thể kinh tế, giải thích được một số vấn đề kinh tế cụ thể mà thực tiễn đặt ra
+ Cung cấp cho sinh viên thấy được bức tranh toàn cảnh của nền kinh tế, nghiên cứu các hoạt động của nền kinh tế dưới góc độ tổng thể, đề cập đến các vấn đề kinh tế diễn ra hàng ngày cùng các chính sách điều tiết vĩ mô của Nhà nước, đồng thời giải thích được một số vấn đề kinh tế cụ thể mà thực tiễn đặt ra
- Về kiến thức chuyên ngành
+ Có kiến thức cơ bản, toàn diện và hệ thống về ngành Tài chính - Ngân hàng, cụ thể: Hiểu biết đầy đủ bản chất các quy luật kinh tế - tài chính trong nền kinh tế; nắm vững cơ chế chính sách pháp luật của Nhà nước và vận dụng phù hợp trong thực tiễn; Có khả năng phân tích dữ liệu, đánh giá, dự báo, quản lý, quản trị các vấn đề trong lĩnh vực Tài chính - Ngân hàng; Có khả năng tự cập nhật những vấn đề mới và những thay đổi trong lĩnh vực Tài chính - Ngân hàng để phục vụ cho công tác chuyên môn; có kiến thức và trình độ sử dụng thành thạo các phương tiện kỹ thuật, phần mềm chuyên dùng phục vụ cho công tác chuyên môn.
+ Nắm vững các kiến thức cơ bản kiến thức đại cương; kiến thức cơ sở ngành về kế toán doanh nghiệp, thuế và quản lý thuế, nghiệp vụ tín dụng ngân hàng, thị trường tài chính, định giá tài sản, có kiến thức về kinh tế vĩ mô có tác động đến hoạt động tài chính của doanh nghiệp.
+ Có kiến thức tổng hợp và toàn diện về tài chính doanh nghiệp, nắm vững các mối quan hệ tài chính phát sinh trong hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp; hiểu biết về đặc điểm và tác dụng của các công cụ quản trị tài chính doanh nghiệp. Nắm vững kiến thức về các nội dung quản trị tài chính trong doanh nghiệp; có kiến thức về tổ chức bộ máy quản trị tài chính doanh nghiệp, xây dựng cơ chế quản lý tài chính cho doanh nghiệp. Có kiến thức và nắm vững các quy định của Nhà nước về quản lý tài chính doanh nghiệp, về cơ chế giám sát tài chính doanh nghiệp, am hiểu pháp luật kinh tế - tài chính. Có khả năng cập nhật cơ chế, chính sách trong lĩnh vực tài chính doanh nghiệp. Có kiến thức và khả năng nhận diện các yếu tố tác động đến hoạt động tài chính doanh nghiệp, biết phân tích đánh giá tình hình tài chính của doanh nghiệp, đánh giá và lựa chọn các chính sách tài chính cho doanh nghiệp.
Sinh viên được đào tạo chuyên ngành Tài chính doanh nghiệp, sau khi tốt nghiệp ra trường sẽ đạt được chuẩn đầu ra về kỹ năng như sau:
- Về kỹ năng cứng
+ Có kỹ năng phát hiện, xử lý các vấn đề liên quan đến lĩnh vực tài chính doanh nghiệp
+ Có kỹ năng đánh giá, phản biện các vấn đề chuyên môn liên quan đến lĩnh vực tài chính doanh nghiệp
+ Có kỹ năng tham mưu, tư vấn chuyên môn liên quan đến lĩnh vực tài chính doanh nghiệp
+ Có kỹ năng khởi nghiệp và tạo việc làm cho người khác
- Về kỹ năng mềm
+ Có kỹ năng giao tiếp và thuyết trình.
+ Có kỹ năng làm việc nhóm (Team Work) và thuyết lập duy trì các mối quan hệ
+ Có kỹ năng làm việc độc lập, tự học và sáng tạo
+ Kỹ năng ngoại ngữ: Trình độ ngoại ngữ đạt bậc 3/6 theo khung năng lực ngoại ngữ 6 bậc dùng cho Việt Nam hoặc tương đương theo Thông tư 01/2014/TT-BGDĐT ngày 24/01/2014. Đối với sinh viên chương trình chất lượng cao thì trình độ ngoại ngữ đạt bậc 4/6 theo khung năng lực ngoại ngữ 6 bậc dùng cho Việt Nam hoặc tương đương theo Thông tư 01/2014/TT-BGDĐT ngày 24/01/2014
+ Kỹ năng tin học: Sinh viên tốt nghiệp chuyên ngành đạt chuẩn kỹ năng sử dụng CNTT cơ bản theo Khoản 1, điều 2 thông tư 03/2014/TT-BTTTT (gồm các mô đun cụ thể sau: (i) Hiểu biết về CNTT cơ bản; (ii) Sử dụng máy tính cơ bản; (iii) Xử lý văn bản cơ bản; (iv) Sử dụng bảng tính cơ bản; (v) Sử dụng trình chiếu cơ bản; (vi) Sử dụng Internet cơ bản) hoặc các chứng chỉ tương đương và áp dụng đối với các khóa tuyển sinh từ năm 2017.
- Sinh viên tốt nghiệp phải đạt chuẩn kỹ năng sử dụng CNTT cơ bản theo Khoản 1, điều 2 thông tư 03/2014/TT-BTTTT (gồm các mô đun cụ thể sau: (i) Hiểu biết về CNTT cơ bản; (ii) Sử dụng máy tính cơ bản; (iii) Xử lý văn bản cơ bản; (iv) Sử dụng bảng tính cơ bản; (v) Sử dụng trình chiếu cơ bản; (vi) Sử dụng Internet cơ bản) hoặc các chứng chỉ tương đương và áp dụng đối với các khóa tuyển sinh từ năm 2017.
Sinh viên được đào tạo chuyên ngành Tài chính doanh nghiệp, sau khi tốt nghiệp ra trường sẽ đạt được chuẩn đầu ra về thái độ và trách nhiệm như sau:
- Về thái độ
+ Có ý thức công dân, chấp hành nghiêm chỉnh mọi chủ chương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước.
+ Có đạo đức nghề nghiệp tốt, trung thực, khách quan và công tâm khi giải quyết công việc; Tự tin và kiên trì theo đuổi mục tiêu
-Về trách nhiệm
+ Có trách nhiệm đối với công việc, tổ chức và xã hội.
+ Tuân thủ chuẩn mực đạo đức chung về nghề nghiệp liên quan đến lĩnh vực tài chính doanh nghiệp
*Công việc đảm nhận được sau khi được trang bị kiến thức chuyên ngành
+ Biết lập và thẩm định tài chính các dự án đầu tư cho doanh nghiệp;.
+ Biết đánh giá và lựa chọn phương án huy động vốn, phương án phân phối lợi nhuận cho doanh nghiệp.
+ Biết phân tích và đánh giá tình hình tài chính của doanh nghiệp, phát hiện và đề xuất các giải pháp nhằm cải thiện tình hình tài chính doanh nghiệp.
+ Biết lập kế hoạch tài chính và xây dựng cơ chế quản lý tài chính cho doanh nghiệp;
+ Có khả năng nhận diện rủi ro, nhận diện các nhân tố ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp; thiết lập hệ thống quản trị rủi ro tài chính, quản trị dòng tiền, có kiến thức về hoạt động định giá doanh nghiệp, mua bán sáp nhập doanh nghiệp.
+ Có khả năng tổ chức bộ máy quản trị tài chính của doanh nghiệp, tổ chức quy trình đánh giá và lựa chọn các chính sách tài chính của doanh nghiệp.
* Về cấu trúc chương trình tổng quát:
Để đào tạo nguồn nhân lực có đầy đủ kiến thức, kỹ năng và nghiệp vụ cần thiết cho công tác quản trị tài chính doanh nghiệp, ngoài phần kiến thức giáo dục đại cương theo quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo là hai khối kiến thức: Kiến thức cơ sở ngành và Kiến thức chuyên ngành. Cụ thể như sau:
Cấu trúc chương trình tổng quát:
TT
|
Khối lượng kiến thức
|
Số TC
|
Ghi chú
|
I
|
Kiến thức giáo dục đại cương
|
36
|
|
1
|
Kiến thức chung
|
|
|
|
Phần bắt buộc
|
30
|
|
|
Phần tự chọn
|
6
|
|
2
|
Kiến thức GDQP&GDTC
|
11
|
|
II
|
Kiến thức giáo dục chuyên nghiệp
|
83
|
|
1
|
Kiến thức cơ sở khối ngành
|
6
|
|
2
|
Kiến thức cơ sở ngành
|
25
|
|
3
|
Kiến thức ngành
|
17
|
|
4
|
Kiến thức chuyên ngành
|
15
|
|
|
Phần bắt buộc
|
13
|
|
|
Phần tự chọn
|
2
|
|
5
|
Kiến thức bổ trợ
|
20
|
|
|
Phần bắt buộc
|
12
|
|
|
Phần tự chọn
|
8
|
|
6
|
Kiến thức thực tập tốt nghiệp
|
10
|
|
|
Tổng tín chỉ (I+II)
|
140
|
|
*Các hoạt động ngoại khoá của sinh viên chuyên ngành TCDN
Sinh viên chuyên ngành TCDN có đặc điểm là năng động xuất phát từ tính chất của chuyên ngành là đào tạo ra những cán bộ làm công tác tham mưu, tư vấn và tham gia hoạt động quản trị tài chính của doanh nghiệp. Để tạo ra những sinh viên năng động, sáng tạo, Khoa và Bộ môn thường tổ chức các hoạt động ngoại khóa như:
+ Tổ chức thăm quan, khảo sát thực tế các doanh nghiệp
+ Tổ chức mời các báo cáo viên đang công tác tại DN về báo cáo thực tế cho sinh viên của chuyên ngành
+ Tổ chức thường niên cuộc thi “CFO- Giám đốc tài chính tương lai”
+ Tổ chức các hội thảo khoa học với các chủ đề liên quan đến TCDN
+ Phối hợp với CLB BSC tổ chức cuộc thi “Khởi nghiệp trẻ”
+ Và nhiều hoạt động khác…
* Khả năng học tập nâng cao trình độ của người học sau khi tốt nghiệp
- Có khả năng tiếp tục học tập ở bậc cao hơn trong nước và các cơ sở đào tạo nước ngoài.
- Có khả năng tự học, cập nhật kiến thức mới phục vụ công tác chuyên môn.
- Có khả năng học tiếp và đạt các chứng chỉ hành nghề quốc tế như: CFA, CPA, ACCA, ICAEW…
* Về vị trí công tác sau khi sinh viên chuyên ngành TCDN tốt nghiệp ra trường
Tính đến nay, Học viện Tài chính đã có gần 60 năm đào tạo chuyên ngành Tài chính doanh nghiệp với hàng vạn sinh viên đã tốt nghiệp các hệ đào tạo Cử nhân, Thạc sĩ, Tiến sĩ. Nhiều cựu sinh viên của chuyên ngành tài chính doanh nghiệp hiện đang đảm nhiệm các vị trí then chốt ở các Cơ quan quản lý nhà nước, các Tập đoàn kinh tế, các Tổng công ty và các doanh nghiệp. Nhiều người đang giữ các trọng trách như: Bộ trưởng, Bí thư tỉnh ủy, Chủ tịch tỉnh, Giám đốc Sở Tài chính, Giám đốc Kho Bạc nhà nước, Cục Trưởng Cục Thuế, Tổng giám đốc hoặc Kế toán Trưởng, Trưởng phòng Tài chính của nhiều Tập đoàn, Tổng công ty và doanh nghiệp. Sinh viên được đào tạo chuyên ngành Tài chính doanh nghiệp sau khi tốt nghiệp ra trường có khả năng lựa chọn nơi làm việc là rất rộng lớn, cụ thể có thể đảm nhiệm ở nhiều vị trí công tác khác nhau như sau:
- Làm việc tại các cơ quan quản lý Nhà nước, như: Bộ Tài chính; Tổng cục Thuế; Tổng cục Hải quan; Cục Tài chính doanh nghiệp; Uỷ ban quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp; Sở Tài chính, Cục Thuế và Kho bạc Nhà nước các tỉnh, thành phố; Phòng Tài chính, Chi cục Thuế, Kho bạc Nhà nước các quận - huyện; các Vụ Kế hoạch - Tài chính, Vụ Chính sách tài chính,.. thuộc các Bộ, Ban, Ngành; v.v.
- Làm việc tại khu vực các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh: Làm công tác quản trị tài chính tại Ban Tài chính - Kế toán; Ban đầu tư của các Tập đoàn kinh tế, các Tổng công ty; Phòng Tài chính - Kế toán của các công ty, các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh thuộc mọi thành phần kinh tế, làm kiểm soát viên Ban kiểm soát của các doanh nghiệp.
- Làm việc tại các doanh nghiệp tài chính như: Các Ngân hàng thương mại; Công ty Bảo hiểm; Công ty chứng khoán; Quỹ đầu tư; Công ty Tài chính; Công ty Kiểm toán; Công ty Thẩm định giá; Sở Giao dịch chứng khoán,.. đảm nhận các công việc như: Thẩm định tài chính dự án đầu tư hoặc cho vay vốn; quản trị rủi ro của các hoạt động và dự án đầu tư của doanh nghiệp; triển khai các nghiệp vụ tín dụng, thanh toán quốc tế và các dịch vụ tài chính ở các tổ chức tài chính-tín dụng và ngân hàng; trở thành các nhà môi giới đầu tư trên thị trường chứng khoán; các chuyên gia tư vấn tài chính ở các công ty chứng khoán, công ty dịch vụ kế toán, kiểm toán v.v.
- Làm công tác giảng dạy và nghiên cứu khoa học như: Làm Giảng viên các trường Đại học, Cao đẳng; làm Nghiên cứu viên tại các cơ quan nghiên cứu khoa học, các Viện nghiên cứu về lĩnh vực Kinh tế - Tài chính - Ngân hàng nói chung và Tài chính doanh nghiệp nói riêng.
Đối với sinh viên chuyên ngành Tài chính doanh nghiệp do Học viện Tài chính đào tạo trong gần 60 năm qua, tính đến nay số sinh viên của chuyên ngành Tài chính Doanh nghiệp hiện đang công tác rải đều khắp tại các doanh nghiệp, các ngân hàng, các quỹ đầu tư, các công ty bảo hiểm, các công ty chứng khoán và các cơ quan quản lý kinh tế nhà nước, đặc biệt là có khả năng thăng tiến và thành đạt trên các cương vị công tác chuyên môn được giao.
Tập đoàn kinh tế – Nơi có nhiều cơ hội việc làm cho sinh viên chuyên ngành Tài chính Doanh nghiệp
*Về triển vọng và cơ hội nghề nghiệp đối với sinh viên chuyên ngành Tài chính Doanh nghiệp
Thực tế chứng minh rằng, vai trò của Giám đốc tài chính hoàn toàn khác với Kế toán trưởng; có rất nhiều nhiệm vụ của giám đốc tài chính mà kế toán trưởng không thể thực hiện được. Ở các nước phát triển, Giám đốc tài chính là một chức danh không thể thiếu trong cơ cấu tổ chức của các doanh nghiệp. Trong xu thế phát triển của kinh tế thị trường, cùng với sự phát triển của thị trường tài chính ngày càng mạnh mẽ, đối với những công ty có quy mô lớn, do các nghiệp vụ tài chính khá đa dạng, hoạt động đầu tư, hoạt động tài chính diễn ra thường xuyên, nên các công ty này thường bổ nhiệm một Nhà quản trị tài chính chuyên trách được gọi là Giám đốc tài chính- CFO. Giám đốc tài chính là một thành viên trong Ban Giám đốc của công ty và chịu trách nhiệm toàn bộ các vấn đề về quản lý tài chính của doanh nghiệp; cụ thể giám đốc tài chính sẽ trực tiếp tổ chức, chỉ đạo và điều hành các công việc của bộ phận kế toán và công việc của bộ phận tài chính trong doanh nghiệp. Giám đốc tài chính giữ vị trí vô cùng quan trọng trong việc duy trì nền tảng tài chính vững mạnh giúp doanh nghiệp tồn tại và phát triển. Giám đốc tài chính sẽ tham gia sâu vào việc hoạch định các chính sách và các chiến lược tài chính, đồng thời xây dựng kế hoạch tài chính cho hoạt động của doanh nghiệp. Ở thời điểm khủng hoảng và suy thoái kinh tế hiện nay, giữa những khó khăn tài chính ở cả môi trường kinh tế vĩ mô lẫn trong phạm vi doanh nghiệp, Giám đốc tài chính có vai trò quyết định trong chiến lược kiểm soát dòng tiền, quản trị rủi ro, từng bước hỗ trợ doanh nghiệp vượt qua khủng hoảng.
Hiện nay, ở Việt Nam mới chỉ có rất ít doanh nghiệp có chức danh Giám đốc tài chính theo đúng nghĩa khoa học của vị trí này và phần lớn các CFO đều chưa được đào tạo bài bản, ít được cập nhật thường xuyên kiến thức quản trị tài chính hiện đại. Mặt khác, thị trường tài chính ở nước ta mới ở giai đoạn đầu của quá trình hình thành và phát triển, nên các Giám đốc tài chính cũng chưa có điều kiện để phát huy hết khả năng của mình. Tại nhiều doanh nghiệp còn có sự nhầm lẫn giữa chức danh Giám đốc tài chính với chức danh Kế toán trưởng. Do đặc điểm doanh nghiệp nhỏ và vừa hiện nay chiếm trên 90% số lượng doanh nghiệp, nên trong cơ cấu bộ máy tổ chức của phần lớn các doanh nghiệp Việt Nam hiện nay không xác lập chức danh Giám đốc tài chính. Vai trò của Giám đốc tài chính được đặt lên vai của Giám đốc và Kế toán trưởng của doanh nghiệp. Tình trạng thiếu Giám đốc tài chính đồng nghĩa với việc thiếu một cán bộ quản lý tài chính chuyên nghiệp nhằm thường xuyên đánh giá tình hình tài chính của doanh nghiệp có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng. Trong nhiều trường hợp, Tổng Giám đốc và Hội đồng quản trị hoàn toàn không nắm được thực trạng tài chính của doanh nghiệp, khi phát hiện ra những dấu hiệu xấu như: hàng tồn kho ứ đọng nhiều, nợ khó đòi tăng lên quá mức cho phép, nợ phải trả cộng dồn quá cao, hiệu quả kinh doanh thấp và mất cân đối dòng tiền... thì đã trở nên quá muộn. Ở góc độ doanh nghiệp, vai trò quan trọng của CFO ngày nay là không thể phủ nhận được, kể cả đối với doanh nghiệp vừa và nhỏ. Thậm chí, cho dù một doanh nghiệp có chiến lược phát triển tốt và đang kinh doanh thành công thì vẫn có thể rơi vào tình trạng khó khăn về tài chính và dẫn đến phá sản nếu không có một CFO làm tốt công tác quản trị tài chính.
Việt Nam đang trong quá trình hội nhập, với xu thế hội nhập kinh tế - tài chính ngày càng sâu rộng và mạnh mẽ với các quốc gia trên thế giới; cùng với đó là sự phát triển nhanh chóng của thị trường tài chính, sự mở rộng và phát triển mạnh mẽ của các Tập đoàn kinh tế, các Tổng công ty, các công ty có vốn đầu tư nước ngoài, các ngân hàng, công ty bảo hiểm trong nước và nước ngoài vào Việt Nam, đặc biệt với mục tiêu của Đảng và Nhà nước đã xác định phấn đấu đến năm 2021 cả nước sẽ có một triệu doanh nghiệp, cộng với với tinh thần quốc gia khởi nghiệp, vai trò của giám đốc tài chính doanh nghiệp ngày càng được khẳng định và coi trọng đúng mức trong bộ máy quản trị doanh nghiệp; vậy nên nhu cầu nguồn nhân lực quản trị tài chính doanh nghiệp hiện nay là rất lớn. Đây chính là cơ hội tiềm năng để các sinh viên chuyên ngành TCDN chẳng những không lo bị thất nghiệp mà còn có thêm cơ hội để tiếp cận với những đỉnh cao của một nghề nghiệp thuộc vào loại phức tạp nhất trong kỹ năng quản trị doanh nghiệp. Hơn nữa, việc lựa chọn chuyên ngành tài chính doanh nghiệp giúp sinh viên được phát triển một cách toàn diện về kiến thức, kỹ năng, về mức độ tự chủ và trách nhiệm. Sinh viên có kiến thức chuyên sâu, đồng bộ, có khả năng ứng dụng một cách sáng tạo về công tác quản trị tài chính trong doanh nghiệp, có năng lực đánh giá tình hình tài chính và dự báo tài chính độc lập nhằm tư vấn cho doanh nghiệp đưa ra những quyết định tài chính tối ưu nhằm tối đa hóa giá trị doanh nghiệp. Mặt khác, sinh viên có trình độ công nghệ thông tin và ngoại ngữ đáp ứng yêu cầu công việc và hội nhập quốc tế. Đây là những tiền đề rất quan trọng cho sinh viên chuyên ngành tài chính doanh nghiệp vững bước trên con đường đi tới tương lai trong kỷ nguyên mới 4.0./.
BỘ MÔN TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP