Cổ phần hóa doanh nghiệpnhà nước (CPH DNNN) là một trong những chủ trương lớn của Đảng và nhà nước. Trong quá trình cổ phần hóa, khâu xác định giá trị DN được xem là khâu khó khăn nhất, phức tạp nhất và tốn nhiều thời gian nhất. Việc lựa chọn phương pháp định giá DN phù hợp, cũng như việc đưa ra những ước tính hợp lý về các biến số sử dụng trong quá trình định giá sẽ đóng vai trò quyết định đến kết quả định giá DN. Xuất phát từ tầm quan trọng của phương pháp định giá trong quá trình cổ phần hóa, được sự đồng ý của Đảng uỷ, Ban Giám đốc Học viện, với sự giúp đỡ nhiệt tình của các Ban chức năng của Học viện, vừa qua Khoa Tài chính DN đã tổ chức thành công Hội thảo khoa học trong giáo viên với chủ đề “Phương pháp xác định giá trị DN trong tiến trình cổ phần hóa”.

Do việc lựa chọn chủ đề Hội thảo thu hút được sự quan tâm của nhiều đối tượng; vì vậy, chỉ sau hơn một tháng kể từ lúc gửi đề cương và thư mời viết bài, Ban tổ chức hội thảo đã nhận được 38 bài viết từ các giảng viên, các nhà khoa học trong và ngoài Học viện, các chuyên gia định giávà các nhà hoạch định chính sách tài chính vĩ mô.

Tham dự hội thảo khoa học giáo viên khoa TCDN năm 2015 cóTS. Phạm Văn Bình, GĐ Trung tâm Dữ liệu Quốc gia và dịch vụ về giá, Cục quản lý giá, Bộ Tài chính; TS. Nguyễn Đức Lợi, Phó Trưởng khoa Quản trị kinh doanh, Học viện Tài chính; TS. Trần Duy Hải, Tổng GĐ công ty TNHH tài chính một thành viên Bưu điện; Ths.Vũ Khắc Hùng, Phó Tổng GĐ công ty TNHH tài chính một thành viên Bưu điện; Ths.Tạ Thị Bảy, Phụ trách Bộ môn TCDN, Đại học Tài nguyên và Môi trường Hà Nội; ông Nguyễn Đình Chính, Trưởng phòng Tín dụng DN, công ty tài chính cổ phần Sông Đà; bà Nguyễn Thị Thanh Hương, Trưởng phòng Quản lý rủi ro công ty tài chính cổ phần Sông Đà; ông Đào Khánh Duy, chuyên viên Ban Tài chính-Kế toán, công ty cổ phần điện Việt-Lào. Tham dự hội thảo còn có 1 số giáo viên Học viện Ngân hàng và 1 số chuyên gia tài chính đến từ công ty cổ phần và công ty TNHH thuộc tập đoàn Bưu chính-Viễn thông và Tổng công ty Sông Đà. Về phía khoa TCDN có PGS. TS Bùi Văn Vần, Bí thư chi bộ, Trưởng khoa TCDN; PGS.TS Vũ Văn Ninh, phó Trưởng khoa, Trưởng bộ môn TCDN; TS. Nguyễn Minh Hoàng, Trưởng bộ môn Định giá Tài sản; PGS.TS Nghiêm Thị Thà, Phó trưởng khoa, Trưởng bộ môn Phân tích TCDN; TS.Đoàn Hương Quỳnh, Phó Trưởng khoa, Phó Trưởng bộ mônTCDN, cùng toàn bộ cán bộ giáo viên khoa TCDN và các nhà khoa học quan tâm tới hội thảo.

PGS,TS. Bùi Văn Vần trong bài phát biểu đề dẫn hội thảo đã nêu bật vị trí, vai trò của vấn đề xác định giá trị DN đối với việc thực hiện CPH DNNN; từ đó mong muốn các đại biểu tham gia hội thảo tập trung làm rõ cơ sở hình thành giá trị DN, cơ sở lý luận và thực tiễn, ưu điểm và hạn chế của các phương pháp định giá DN, chỉ ra những khó khăn vướng mắc cần tháo gỡ trong quá trình xác định giá trị DN nhằm đẩy nhanh quá trình CPH DNNN.

PGS.TS Bùi Văn Vần phát biểu đề dẫn hội thảo

Mở đầu hội thảo là tham luận “Những mảng sáng – tối trong tiến trình CPH DNNN” của TS. Phạm Thị Vân Anh.Tham luận đã đưa ra những số liệu khá phong phú về thực trạng CPH DNNN trong thời gian vừa qua, từ đó chỉ rõ những mảng sáng, những mảng tối và những giải pháp đẩy nhanh tiến trình CPH DNNN ở Việt Nam.

TS. Phạm Thị Vân Anh tham luận tại hội thảo

Tham luận của Ths. Phạm Minh Đức với tiêu đề“Một số nội dung cơ bản về CPH DNNN ở Việt Nam hiện nay” đã trình bày những vấn đề cơ bản về CPH DNNN từ khái niệm, mục tiêu, các hình thức và vấn đề xác định giá trị DN cổ phần hóa.

TS. Bạch Thị Thanh Hà trong tham luận với chủ đề: “Giá trị DN dưới góc nhìn của nhà đầu tư” đã chỉ rõ vấn đề giá trị DN theo quan điểm của nhà đầu tư, chỉ rõ các nhân tố chủ quan và khách quan ảnh hưởng đến giá trị DN. Đây là cơ sở và mục tiêu cho việc vận dụng các phương pháp xác định giá trị DN trong quá trình cổ phần hóa.

TS. Bạch Thị Thanh Hà đang trình bày tham luận tại hội thảo

Một trong những tâm điểm của hội thảo là chỉ ra các phương pháp định giá DN cũng như việc vận dụng các phương pháp đó trong thực tế CPH DNNN. Đây là chủ đề được đông đảo các nhà khoa học trong và ngoài Học viện quan tâm.Vì vậy, ngay sau tham luận của Ths. NCS. Vũ Thị Lan Nhung về phương pháp giá trị hiện tại thuần trong định giá DN cổ phần hóa, hội thảo đã được nghe tham luận của TS. Nguyễn Hồ Phi Hà về “Những vướng mắc khi sử dụng phương pháp tài sản điều chỉnh theo giá trị thị trường để xác định giá trị DN khi cổ phần hóa”. Hội thảo đã nghe TS. Nguyễn Minh Hoàng trình bày tham luận về “Phương pháp định giá lợi thế thương mại”. Định giá lợi thế thương mại là một nội dung khó khi tiến hành định giá DN. Việc làm rõ cơ sở lý luận, cũng như chỉ ra định hướng để xác định được đúng đắn giá trị của lợi thế thương mại là đòi hỏi bức bách khi tiến hành cổ phần hóa, đây cũng là vấn đề còn gây nhiều tranh cãi hiện nay.

TS. Nguyễn Minh Hoàng – Trưởng bộ môn Định giá tài sản trình bày tham luận

TS. Phạm Văn Bình, Giám đốc trung tâm dữ liệu quốc gia và dịch vụ về giá, một chuyên gia công tác nhiều năm và có nhiều nghiên cứu về lĩnh vực định giá DN đã tham luận về  “Các phương pháp xác định giá trị tài sản vô hình của DN”.  Những tài sản vô hình như quyền sử dụng đất, bằng phát minh sáng chế hay công nghệ .. luôn là một khoản mục khó trong lĩnh vực định giá. Với kinh nghiệm thực tế của mình, TS. Phạm Văn Bình đã chia sẻ nhiều nội dung bổ ích về phương pháp, cách xác định giá trị các tài sản vô hình của DN trong thực tế.

TS. Phạm Văn Bình – Giám đốc trung tâm dữ liệu quốc gia và dịch vụ về giá phát biểu tham luận tại hội thảo

PGS.TS Vũ Văn Ninh trình bày tham luận “Phương pháp định giá DN theo dòng tiền thuần”, phân biệt và lý giải rõ cách xác định dòng tiền thuần của chủ sở hữu (FCFE) và dòng tiền thuần của DN (FCFF). 

PGS.TS Vũ Văn Ninh – Phó trưởng khoa, Trưởng bộ môn Tài chính DN phát biểu tham luận tại hội thảo

Hội thảo đã nghe Ths.Trần Thanh Hà trao đổi về phương pháp DCF trong xác định giá trị DN cổ phần hóa ở Việt Nam. Vấn đề ước lượng tỷ suất chiết khấu trong thẩm định giá trị DN đã được Ths. Lâm Thanh Huyền lập luận khá rõ ràng. Tham luận của Ths. Nguyễn Thị Tuyết Mai về vấn đề có tồn tại phương pháp định giá đúng giá trị DNhay không cũng cuốn hút sự chú ý của các đại biểu tham gia hội thảo.

TS. Trần Duy Hải – Tổng GĐ công ty TNHH một thành viên tài chính Bưu điện đưa ra một số trường hợp phức tạp phát sinh trong thực tế khi định giá DN đối với các DN đặc thù trong lĩnh vực viễn thông. TS. Trần Duy Hải cũng chỉ ra những khó khăn khi ngày càng có nhiều sản phẩm, dịch vụ mới như dịch vụ truyền hình trên di động, dịch vụ tài chính ngân hàng trên di động… khi đó việc định giá DN cần phải sử dụng phối hợp các phương pháp định giá DN khác nhau.

TS. Trần Duy Hải – Tổng Giám đốc công ty TNHH một thành viên tài chính Bưu điện Ông Đào Khánh Duy, chuyên gia đến từ Công ty cổ phần thủy điện Việt Lào cũng chia sẻ những khó khăn trong quá trình định giáDN trong lĩnh vực thủy điện.

Ông Đào Khánh Duy – Chuyên viên tài chính Công ty cổ phần thủy điện Việt Lào

Hội thảo cũng nhận được nhiều ý kiến, trao đổi của nhiều chuyên gia giầu kinh nghiệm trong lĩnh vực xác định giá trị DN như PGS.TS Nguyễn Đăng Nam, PGS.TS Nghiêm Thị Thà…

PGS.TS Nguyễn Đăng Nam phát biểu tại hội thảo

Sau hơn 4 tiếng làm việc, hội thảo khoa học giáo viên khoa TCDNđã thành công tốt đẹp. Qua hội thảo giúp các nhà khoa học, các nhà quản lý, các chuyên gia tài chính có cái nhìn sâu sắc hơn về vấn đề xác định giá trị DN trong cổ phần hóa; đặc biệt, cần tiếp tục đi sâu nghiên cứu, không ngừng hoàn thiện các phương pháp định giá nhằm đáp ứng nhu cầu xác định giá trị DN trong thực tiễn. Hội thảo lần này đã chỉ ra những hạn chế, tồn tại trong cơ chế, chính sách CPH DNNN hiện hành, cần sớm được các nhà hoạch định cơ chế, chính sách kinh tế -tài chính vĩ mô xem xét, sửa đổi nhằm đẩy nhanh tiến độ CPH DNNN, hoàn thành lộ trình tái cấu trúc DNNN theo đúng kế hoạch của chính phủ.