Chủ đề năm nay nhấn mạnh vai trò trung tâm của cộng đồng trong công tác phòng ngừa, ứng phó và khắc phục hậu quả thiên tai. Với tình hình thiên tai ngày càng phức tạp và khó lường như bão mạnh, mưa lớn, hạn hán kéo dài, lũ ống, lũ quét, sạt lở đất… Việc xây dựng một cộng đồng chủ động, có kiến thức và năng lực ứng phó là yếu tố then chốt để giảm thiểu thiệt hại về người và tài sản.

Vai trò của công tác phòng, chống thiên tai

Ngập lụt tại Quảng Bình

Theo Văn phòng Giảm nhẹ rủi ro thiên tai của Liên hợp quốc, trong vòng 20 năm qua, trên toàn thế giới, các loại hình thiên tai đã tăng lên khoảng 75%, làm hơn 1 triệu người thiệt mạng và ảnh hưởng đến hơn 4 tỷ người dân, thiệt hại kinh tế gần 3.000 tỷ USD.  

Do đặc điểm và khí hậu, Việt Nam là một trong những quốc gia chịu ảnh hưởng nặng nề của biến đổi khí hậu và thiên tai.. Việt Nam là 1 trong 5 quốc gia chịu ảnh hưởng nghiêm trọng nhất từ biến đổi khí hậu. Ước tính, trong 20 năm qua, ở nước ta, các loại thiên tai đã làm hơn 13.000 người thiệt mạng, thiệt hại kinh tế hơn 6,4 tỷ USD.

Cháy rừng trong mùa nắng nóng

Thực tế cho thấy, một hệ thống cảnh báo sớm hiệu quả sẽ tạo điều kiện cho người dân và chính quyền địa phương chủ động các biện pháp phòng ngừa và ứng phó. Cảnh báo sớm phải đi trước thiên tai một bước, không chỉ về mặt thời gian mà còn về độ chính xác, tính cụ thể và mức độ dễ hiểu, dễ tiếp cận với cộng đồng.

Cùng với các mô hình dự báo, ngành khí tượng-thủy văn cũng đang phát triển hệ thống giám sát mưa, lũ, sạt lở đất và vận hành hồ chứa theo thời gian thực, tích hợp cảm biến thực địa với mô hình tính toán và hệ thống truyền dữ liệu tức thời. Hệ thống này đã bước đầu được thử nghiệm tại các lưu vực sông lớn như sông Hồng, sông Đà, sông Mã; góp phần hỗ trợ ra quyết định trong các tình huống điều hành thủy lợi và phòng, chống thiên tai khẩn cấp.

Khắc phục hậu quả sau lũ quét và sạt lở tại Làng Nủ

Công tác phòng, chống thiên tai không chỉ là nhiệm vụ của cơ quan nhà nước mà còn là trách nhiệm của mỗi tổ chức, cá nhân trong xã hội. Công tác phòng, chống thiên tai, hiệu quả sẽ giảm đến mức thấp nhất thiệt hại do thiên tai gây ra và cần sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị. Tích cực triển khai các mô hình thích ứng, tăng cường sức chống chịu, giảm thiểu tổn thất và thiệt hại do biến đổi khí hậu; hiện đại hóa mạng lưới khí tượng thủy văn, để nâng cao chất lượng dự báo, cảnh báo phục vụ công tác phòng, chống thiên tai và phát triển kinh tế-xã hội.

Cùng hành động để xây dựng cộng đồng bền vững

Sát lở đất sau mưa và lũ quét gây hậu quả nghiệm trọng về người và tài sản

Hưởng ứng Tuần lễ Quốc gia phòng, chống thiên tai năm 2025, mỗi viên chức, người lao động và toàn thể người học của Học viện Tài chính hãy cùng chung tay thực hiện những hành động thiết thực:

– Tham gia tuyên truyền, nâng cao nhận thức cộng đồng về các loại hình thiên tai có thể xảy ra tại địa phương, kỹ năng ứng phó và biện pháp phòng tránh.

–  Tích cực tham gia xây dựng, củng cố lực lượng xung kích phòng, chống thiên tai tại cơ sở, đảm bảo sẵn sàng ứng cứu khi cần thiết.

– Kiểm tra, gia cố nhà ở, công trình, hệ thống thoát nước, chuẩn bị nhu yếu phẩm và kế hoạch sơ tán khi có cảnh báo thiên tai.

– Chú trọng bồi dưỡng về kiến thức, kỹ năng về nhận biết thiên tai, kỹ năng sống an toàn và tinh thần trách nhiệm với cộng đồng;

-  Tích cực tham gia các hoạt động bảo vệ, giữ gin môi trường.

Phát huy truyền thống, hướng đến tương lai an toàn

Ngày 22/5 hàng năm là dịp để mỗi người tưởng nhớ, tri ân những đóng góp to lớn của lực lượng làm công tác phòng, chống thiên tai 79 năm qua;  cùng nhìn lại, đánh giá kết quả đạt được và xác định những nhiệm vụ, giải pháp mới, phù hợp với bối cảnh biến đổi khí hậu toàn cầu.

Với tinh thần “chủ động phòng tránh, ứng phó kịp thời, khắc phục khẩn trương, hiệu quả”, chúng ta tin tưởng với sự đồng lòng của toàn xã hội, Việt Nam sẽ từng bước xây dựng được một cộng đồng an toàn, bền vững, thích ứng hiệu quả với thiên tai. Tuy nhiên, về lâu dài, phòng, chống thiên tai quan trọng nhất, toàn diện nhất chính là cùng chung tay giữ gìn, bảo vệ môi trường.